بی‌عدالتی؛ گمشده نظام آموزشی/ ۹۵ درصد مدارس خاص‌ در میان برترین‌های کنکور

 

از این کودکان و نوجوانان شهرنشین مصداق عینی بی عدالتی که بگذریم فرسنگ‌ها آن طرف‌تر کوچ نشینان و روستانشینان بی بهره از تحصیل کم نیستند؛ مانی‌های کولبری که هر مسیر صواب و ناصوابی را انتخاب می‌کنند تا ابزار آموزششان را فراهم کنند، همان‌ها که کوله بار خرج و مخارج زندگی را بر دوش دارند.

 

آنطور که می‌گویند آموزش دوران کرونا عدالت آموزشی که کفه اش برای بچه پولدار‌ها سنگینی می‌کرد، متعادل کرده است و هر کسی با هر مختصات جغرافیای در این مرز و بوم از نقطه صفر مرزی تا لاکچری‌ترین منطقه کلانشهر‌ها امکان بهره‌مندی از آن را دارد.

 

ترازوی نامتوازن عدالت آموزشی

آنطور که نقل قول‌ها از مسئولان مربوط حکایت می‌کند عدالت آموزشی در جریان آموزش مجازی دوران کرونا توسعه یافته است و امکانات برابر و آموزش نسبتا یکسانی از سوی معلمان ارائه می‌شود، اما شواهد از گوشه و کنار کشور باز هم مصادیق بی عدالتی آموزشی را نشان می‌دهد همانجایی که نقطه صفر مرزی می‌شود و افراد لازم التعلیمش باید با آموزش حضوری خداحافظی کنند و محلی هم برای آموزش مجازی پیدا نمی‌کنند.

 

البته که گویی آموزش و پرورش چندین روش از تهیه بسته‌های خودخوان و جزوه‌های آموزشی گرفته تا کلاس‌های نیمه حضوری و مدرسه تلویزیونی برای آموزش محصلان در نظر گرفته شده است و آقای وزیر مدعی شده است که به این ترتیب هیچ دانش آموزی نباید به دلیل فراهم نبودن شرایط آموزشی از تحصیل محروم بماند، اما باز هم خلأ امکانات و تجهیزات از اوضاع آموزشی گرفته تا زیرساختی رخ نمایی می‌کند، گویی مناطق حاشیه‌ای کشور آنقدر دور از پایتخت نشینان قرار دارد که برخی قول‌ها از قبیل فراهم شدن اینترنت و شبکه ملی و نظایرش هنوز به آنجا نرسیده است.

 

دوقطبی امکانات در آموزش‌های مجازی تشدید می‌شود؟!

اوضاع و احوال آموزش در سال‌های آتی نشان می‌دهد که آموزش‌های مجازی در بستر‌های گوناگون و به طور رسمی در بستر شاد جز جدایی ناپذیر نظام آموزشی خواهد بود، همان روشی که شاید به روز و کارآمد باشد، اما توزیع نامتوازن امکانات دو قطبی شرایط آموزشی مناطق برخوردار و نیازمند کمک را تشدید می‌کند.

 

در شرایطی که دانش آموزان مدارس لاکچری در رقابت برای به دست گرفتن گوشی‌های همراه پر رزق و برق تر، به روز و‌ های تک هستند آن هم در شرایطی که تلفن همراه در مدرسه هم دیگر ممنوعیت نیست بلکه گویا عصای دست دانش آموز محسوب می‌شود، در مقابل دانش آموزان مناطق کمتر برخوردار چشم انتظار مسیری نشسته‌اند تا همان مدرسه بعضا کم امکانات را داشته باشند به جای  آنکه بخواهند آموزش مجازی را با دست خالی دنبال کنند.

 

سال به سال بعد از اعلام نتایج کنکور سهم ناچیز مدارس دولتی و مناطق محروم در میان برترین‌ها و عقب ماندن از قافله رقابت‌ها مشهود است و آنطور که اوضاع و احوال فعلی آموزش نشان می‌دهد احتمال افزایش شکاف در سال‌های آتی شدت می‌گیرد.

 

چرا مدارس خاص طلایه دار برترین‌های آموزش هستند؟

بررسی ۴۰ رتبه برتر کنکور سراسری ۹۹ نشان می‌دهد مدارس دولتی سهم پنج درصدی، مدارس خاص اعم از غیردولتی و سمپاد سهم ۹۵ درصدی در ماراتن کنکور را دارند.

 

افشین مسافری مشاور تحصیلی در این باره به خبرنگار آموزش و پرورش گفت که بی عدالتی آموزشی در مدارس کشور همیشه مورد بحث بوده و این موضوع فقط محدود به دوران کرونا نیست. در کشور ما مدارس دولتی علی رغم ظرفیت بالای دانش آموز از امکانات ناچیز آموزشی برخوردارند.

 

او ادامه داد: برگزاری کلاس‌های تقویتی و فوق‌برنامه، جمعیت محدود، اردو‌های مختلف زیارتی، سیاحتی و آموزشی و ... بخش کوچکی از تفاوت بین مدارس دولتی و غیردولتی را نشان می‌دهد، برخی مدارس غیردولتی شاخص در ازای دریافت شهریه‌های هنگفت، خدماتی ازقبیل ناهار و وعده‌های گوناگون پذیرایی، سرویس ایاب و ذهاب، تجهیزات به روز آزمایشگاهی، کارگاهی و ورزشی به متقاضیان خود ارائه می‌دادند اما در مقابل فرایند آموزش در مدارس دولتی با حضور در کلاس‌های پرجمعیت و امکانات و تجهیزات ناچیز آموزشی و رفاهی سپری می‌شد. این شکاف آموزشی بین مدارس دولتی و غیردولتی با شیوع ویروس کرونا عمیق‌تر شد.

 

این مشاور کنکور گفت که با شیوع این ویروس منحوس و تعطیلی روزانه، هفتگی و در نهایت مداوم، مدارس با چالش بزرگی روبه رو شدند. مدارس دولتی چشم امیدی به بازگشایی داشتند و هیچ فعالیتی از خود نشان ندادند و در مقابل مدارس غیردولتی که از تجهیزات و فن آوری قابل قبولی برخوردار بودند، در این عرصه خوش درخشیدند و بدون فوت وقت آموزش مجازی و آنلاین را آغاز کردند. صداوسیما هم از قافله عقب نماند و در راستای برقراری عدالت آموزشی، مدرسه تلویزیونی را راه انداخت. تلویزیونی که با توجه به پایه‌های مختلف تحصیلی و دروس بی شمار، زمان لازم و کافی برای آموزش در اختیار نداشت.

 

بی‌عدالتی؛ گمشده نظام آموزشی/ ۹۵ درصد مدارس خاص‌ در میان برترین‌های کنکور

 

مسافری بیان کرد: مدارس دولتی از طریق اپلیکیشن‌های موبایل به آموزش غیرحضوری ادامه دادند و برنامه شاد کم کم جای مدرسه تلویزونی را گرفت. اپلیکیشنی که فقط برای سیستم عامل اندروید طراحی شده و سیستم عامل IOS را پشتیبانی نمی‌کند. خانواده‌ها متاسفانه از عملکرد این برنامه رضایت نداشته اند و این درحالی بود که معلمان از فقر امکانات آموزشی مجازی و به دنبال آن افزایش ساعت کاری خود گلایه داشتند.

 

شرایط آموزشی فعلی  همچنان دستخوش دوقطبی است که روز به روز فاصله غنی و فقیر دور تر می‌شود و حرکت در مسیر آموزش مجازی شاید بتواند بخشی از این نابرابری را رفع کند اما در دوران کنونی و با وجود امکانات نه چندان تکمیل بیشتر در نقش کاتالیزور افزایش فاصله غنی و فقیر نقش ایفا می‌کند؛ امکاناتی که تهیه آن مستلزم عزم ملی و هماهنگی همه دستگاه‌های کشور است تا وعده‌های راهگشای خود را را از روی کاغذ به میدان عمل بیاورند.