یادداشت همتی درباره بازار باز و نقدینگی

ترازنامه بانک مرکزی، یا همان حجم پول پرقدرت، از دو مسیر بزرگ می شود. یک مسیر، افزایش خالص خرید ارزهای خارجی توسط بانک است. این ارزها عمدتا مربوط به درآمدهای نفتی دولت یاصندوق توسعه ملی هستند. این بسط ترازنامه ،مربوط به عرضه برونزای ذخایر است. یک مسیر دیگر، افزایش بدهی بانکها یادولت به بانک مرکزی است.
این افزایش بدهی، مربوط به تقاضای درونزای اقتصاد است. هرگونه کسری بودجه دولت بصورت مستقیم و یا از طریق ترازنامه بانکها، منجر به انبساط ترازنامه بانک مرکزی می شود.
بدیهی است، اگر بانک مرکزی روی ترازنامه کنترل نداشته باشد، به سختی می تواند نقدینگی را با ابزار محدود و غیر موثر سپرده قانونی و مدیریت وجیره - بندی اعتبارات، کنترل کند. به همین دلیل، بانک مرکزی مصمم به تغییر کانال انتقال اثر پول پرقدرت به نقدینگی، با راه اندازی عملیات بازار باز است.
با این روش، بانک مرکزی همانند تجربه بسیاری از بانکهای مرکزی دنیا، به جای کنترل مقدار پول ، به کنترل قیمت پول می پردازد.
لذا قطع ارتباط بین حجم پول پرقدرت، بانقدینگی، با اجرای کانال نرخ سود در بازار بین بانکی و اجرای عملیات بازار باز حاصل خواهد شد.
پاری و مساعدت همکارانم در بخشهای مرتبط دولت برای کنترل وجبران کسری بودجه از طریق انتشار تدریجی ، ولی محتاطانه اوراق خزانه و نیزمدیریت اضافه برداشتهای بانکها، شرط مهم موفقیت است بانک مرکزی از تمام ابزارهای خود برای مهار تورم بهره می گیرد.